Depresyon nedir? Majör depresyon nedir? Depresyon neden olur? Depresyon belirtileri nelerdir? İlaçsız depresyon tedavisi nasıl yapılır? Depresyon, genellikle uzun süreli bir üzüntü, umutsuzluk ve ilgi kaybı ile karakterize olan yaygın bir ruhsal sağlık durumudur. Majör depresyon, belirli bir dönem boyunca sürekli olarak ağır düzeyde depresif duygudurumun yaşandığı bir tür depresyon şeklidir. Depresyonun birçok potansiyel nedeni vardır. Genellikle biyolojik, çevresel ve psikososyal faktörlerin bir kombinasyonu rol oynar. Genetik yatkınlık, beyin kimyasal dengesizlikleri, travmatik yaşam olayları, zorlu yaşam koşulları, kronik hastalıklar, hormonal değişiklikler ve bazı ilaçlar, depresyona yatkınlığı artırabilir. Psikoloji ve Psikiyatri biriminin ortak ilgi alanları arasında bulunan bu sorular, çağımızın yaygın ruhsal rahatsızlıklarından birine ışık tutuyor. Kısa tanımıyla depresyon; kişilerin duygu, düşünce ve davranış biçimini olumsuz yönde etkileyen, önceden keyif aldığı şeylerin artık zevk vermemesi, ilgisizlik, sürekli üzüntü hâli gibi durumlarla karakterize olan bir ruhsal sorundur. İnsanların ev, iş, aile ve sosyal hayatında görevlerini gerektiği gibi yerine getirmesini engelleyen depresyon, hem fiziksel hem de duygusal olarak birçok şikâyeti beraberinde getirir.
Özel Aktıp Hastanesi Psikiyatri branşı hekimlerinden Asst. Prof. Dr. Emrah SONGUR depresyon hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Depresyon Nedir?
Depresyon; ilgi kaybının ve üzüntü hâlinin devamlılık sağlamasına, kişinin kendini sürekli karamsar hissetmesine yol açan bir duygu durum bozukluğudur.
Dünya genelinde en yaygın ruhsal hastalıklardan biri olan depresyon, özellikle 25-44 yaş aralığındaki yetişkinlerde daha sık gözlemlenir. Depresyon yaşadığından şüphe eden kişilerin bir terapist veya psikiyatrist yardımına başvurmayı ihmâl etmemesi gerekir. Aksi takdirde sorunlar daha da içinden çıkılmaz duruma gelerek hayatı felç edebilir.
Depresyon Neden Olur?
Depresyona neyin sebep olduğu kesin olarak belli değildir. Fakat uzmanlara göre çevresel faktörler, beyin kimyası ve genetik unsurlar bir araya gelerek depresyonu oluşturmaktadır.
Buna göre, başlıca depresyon nedenleri arasında şunları gösterebiliriz:
1. Madde kullanımı,
2. Alkolizm,
3. Travmatik deneyimler,
4. Stres,
5. Ailede depresyon hastası bulunduğu için kalıtsal yatkınlık söz konusu olması,
6. Dopamin, noradrenalin ve serotonin Gibi beyin kimyasallarındaki değişiklikler.
Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Kişiden kişiye değişmekle birlikte en yaygın depresyon belirtileri şunlardır:
1. Günlük aktivitelere karşı ilgisizlik,
2. Hayattan zevk almamak,
3. Cinsel istek kaybı,
4. Motivasyon düşüklüğü,
5. Sosyal aktivitelerden uzaklaşmak,
6. Odaklanma zorluğu,
7. Dikkat dağınıklığı,
8. Unutkanlık,
9. Değersiz hissetmek,
10. Kötümserlik,
11. Enerjisizlik,
12. Yalnızlık ve izolasyon,
13. Öfke,
14. Sürekli mutsuz ve üzgün hissetme,
15. İştahsızlık veya aşırı yeme,
16. Bitkinlik ve yorgunluk,
17. Aşırı uyuma ya da uykusuzluk,
18. Karar verme güçlüğü, konsantre olmada zorluk,
19. Çaresizlik, umutsuzluk, suçluluk duyguları,
20. İntiharı düşünmek, intihara teşebbüs.
Depresyon Tanısı Nasıl Konur?
Uzman bir psikolog veya psikiyatrist, kişinin belirtilerini dinleyip değerlendirerek kolayca depresyon tanısını kesinleştirebilir. Bunun için genellikle, DSM-5 adlı bir ölçüm aracından yararlanılır. Hasta; DSM-5'in tanımladığı belirtilerden en az 5 tanesini 2 hafta veya daha uzun süredir yaşıyorsa bu, depresyon teşhisi alması için yeterlidir.
Ayrıca depresyon tanısında kullanılan bir diğer yöntem ise HAM-D) (Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği) olarak bilinir.
Bunun yanı sıra teşhis aşamasında kişinin herhangi bir fiziksel rahatsızlığı olup olmadığının belirlenmesi de gerekir. Çünkü arka plandaki fizyolojik bir sorun, depresyonla benzer belirtiler yaşanmasına yol açabilir.
Depresyon Tedavisi Nasıl Yapılır?
İlaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri ve psikoterapi, en temel depresyon tedavisi yöntemleri olarak sıralanabilir. Şöyle ki;
• İlaç Tedavisi:
Bunlar, beyinde bulunan kimyasallardaki dengesizlikleri gidermesi ve ilgili maddelerin yeterli oranda salgılanmasına yardımcı olması için kullanılır. Antidepresanlar, depresyon tedavisinde en çok kullanılan ilaç gruplarından biridir.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
Stres yönetimi, nefes egzersizleri ve meditasyon, yeterli uyuma, sağlıklı beslenme, sosyal destek alma, sosyalleşmeye yönelik aktiviteler bunlardan bazıları olarak sıralanabilir.
• Psikoterapi:
Bilişsel davranışçı yöntem gibi çeşitli terapi metotlarını içeren bu tedavi; kişinin depresyon belirtilerini ve nedenlerini anlayıp, bunlara karşı başa çıkma stratejileri geliştirmesine imkân tanır.
Siz de; depresyon belirtileri yaşıyor ve profesyonel bir desteğe ihtiyaç duyuyorsanız, vakit kaybetmeden Psikiyatri branşımıza randevu alarak daha mutlu bir hayata adım atabilirsiniz.
Yayın tarihi: 10.Kasım.2023
"Bu içeriğin geliştirilmesinde Aktıp Hastanesi uzman hekimleri katkı sağlamıştır. Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz."