Kulak Kiri (Buşon)

Kulak kiri (buşon), dış kulakta meydana geliyor. Cilt yüzeyinin altında, kulak zarı ile kulak kepçesi arasındaki bölgede gözlemlenen bu durum, aslında kulaklarımızın sağlığını koruyor. Fakat doğru şekilde ve doğru zamanda temizlenmemesi de kulak sağlığına zarar veriyor. Kulak kiri neden olur? Kulak kiri nasıl temizlenir? Kulak kiri belirtileri nelerdir? Kulak kiri tıkanıklığı nasıl geçer? Kulak kiri kulak zarına yapışırsa ne olur? Şimdi bu sorulara cevap verelim.

Özel Aktıp Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları branşı hekimlerinden Op. Dr. Serhat VAPURLUOĞLU, kulak kirinin nedenlerine ve doğru kulak temizliğinin nasıl yapılması gerektiğine açıklık getirdi.

Kulak Kiri (Buşon) Nedir?

Kulak kiri; kulağın tahriş olmasını önleyen, onu enfeksiyonlara karşı koruyan fizyolojik bir savunma mekanizmasıdır. Dış kulakta yani kulak kepçesiyle zarı arasındaki silindirik biçimli bölgede oluşur.
Esas vazifesi; kulak kanalının kaygan olmasını sağlamak, kulağı nemli tutmak, dışarıdan gelmesi muhtemel kir ve toz gibi faktörlerin zararlı etkilerini bertaraf etmektir.
Çene hareketleri nedeniyle gevşeyen ve gerilen kulak derisini bir bakıma yumuşatıp yağlar. Zararlı mikroorganizmaların kulakta çoğalmasına mânî olur, kulak kanalındaki ölü hücreleri de temizler.
Dolayısıyla bu, akciğerlerden salgılanan balgam ile benzerlik gösterir. Nasıl ki balgamın yapışkan dokusu mikropları tutuyor ve akciğerlere yerleşmesini önlüyorsa, serümen dediğimiz kulak salgısı da buna benzer bir fonksiyonu vardır.
Kulak içerisindeki bu doğal salgı, kir ve toz ile temas ederek kurur ve sonra kulak kepçesine atılarak bölgeden uzaklaştırılır. Sık sık veya bilinçsizce kulak temizliği yapmak kendiliğinden oluşan bu tabiî salgıyı yok edip kulak sağlığını bozar.

• Hemen Öğrenin: Kulağa Su Kaçması Nasıl Geçer?

Kulak Kiri Nasıl Oluşur?

Dış kulakta çeşitli salgı bezleri yer alır. Dışarıdan kulağın içine giren kir ve tozun kulağa zarar vermesi; bunlar tarafından nemli, açık sarı veya koyu kahverengi bir salgı üretilerek engellenir.
Salgının temel görevi havadaki ufak partiküllerin, tanecik ve tozların kulak zarına ulaşmasına engel olmaktır. Öte yandan bu, kulağı bakterilerden de muhafaza eder.
Yabancı maddeler ‘serumen’ adlı bu salgıya yapışarak kurur. İşte kulak kiri böyle meydana gelir. Ardından bu doğal oluşum; -çene hareketlerinin de yardımıyla- dış kulak bölgesinden, kulak kepçesine atılır. Kirli ve tozlu ortamlarda çalışan kişilerin daha fazla kulak kiriyle karşılaşma nedeni budur.

• Önerilen İçerik: Orta Kulak İltihabı Nedir?

Kulak Kiri Neden Olur?

Serümen salgısının miktarı artış gösterirse veya kulaktan atılması zorlaşırsa, dış kulak kanalında buşon (kulak kiri) birikir.
Ayrıca kulak kirinin oluşumu, şu faktörlerden dolayı da gerçekleşebilir:
1. Kulak temizliğini yabancı bir cisim yardımıyla gerçekleştirmek,
2. Duş, havuz veya deniz sonrasında -kulağın suyla teması nedeniyle- kulak salgısının şişerek birikmesi,
3. Kulaklık, tıkaç ve işitme cihazı gibi araçların yoğun kullanımı,
4. Dış kulak yolunda yapısal darlık bulunması ve o sebeple buşonun kulaktan uzaklaştırılamaması,
5. Sürekli kulak kaşıma alışkanlığı,
6. Deri hastalığı, Lupus veya egzama,
7. Kulak kanalının fazla kıvrımlı oluşu,
8. Uzun süre kirli veya tozlu yerlerde bulunmak,
9. Kulak enfeksiyonları.

Kulak Kiri Belirtileri Nelerdir?

Genellikle herhangi bir şikâyete yol açmayan buşon, rahatsız edici değildir. Fakat temizlenmeyip kulakta biriken kir, şu gibi yakınmalara yol açabilir:
1. Kaşıntı,
2. Kulak ağrısı,
3. Akıntı,
4. Dolgunluk hissi,
5. Kötü koku,
6. Kuru öksürük,
7. Baş dönmesi,
8. Çınlama,
9. Uğultu,
10. İşitme duyusunda azalma,
11. Kulak tıkanıklığı.

Kulak Kiri Temizlenmezse Ne Olur?

Dış kulak yolunda birikim yapan kir, bazen kulağın tamamıyla tıkanmasına neden olur. Bu da; basınç hissi, kaşıntı, işitme kaybı gibi sonuçlar doğurur.
O nedenle kulak kirini temizleme konusunda ihmâlkâr davranmamak ve gerekiyorsa KBB doktorları ile irtibata geçmek son derece mühimdir.

• İlginizi Çekebilir: Kulak Mantarı Nedir?

Evde Kulak Kiri Nasıl Temizlenir? Doğru Kulak Temizliği Nasıl Yapılır?

Kulak kiri temizliğinde uygulanabilecek en kolay ve güvenli yöntem, kulak kepçesi ve çevresini temiz bir bez yardımıyla silmektir.
Pamuklu çubuklar veya kulağın iç kısmına sokulan yabancı cisimler kulak temizliğinde yaygın olarak kullanılır. Oysa böyle yapmak son derece yanlıştır. Zira bu davranış; kulağı kirden arındırmak şöyle dursun, onu daha da içeri itmek anlamına gelir.
Ne var ki; hassas yapılı kulak yolu, kolayca zarar görebilecek kadar narindir. Burayı yabancı bir cisim ile temizlemeye çalışmak onu zedeleyebilir. Hatta bu tarz işlemler kulak zarının delinmesine bile yol açabilir. Kulak mumu kullanmak ise sağırlığa varabilecek çok ciddi komplikasyon riskleri taşır.
Eğer buşon, yapısal darlık nedeniyle kendiliğinden kulak dışına atılamıyorsa veya kulak kirinin şişmesi gibi bir durum mevcutsa,  o halde KBB uzmanı tarafından temizlenmelidir. Böyle bir probleme sahip olanların 6 ay veya 1 yıl arayla kulak temizliği yaptırması önerilir.
İlaçla Kulak Kiri Nasıl Temizlenir? Medikal Kulak Kiri Temizliği Nasıl Yapılır?
Hekimler kulak kiri temizliği yapmak için; lavaj, aspirasyon veya küret yöntemlerinden birine başvurur. Hangi yöntemin seçileceği, detaylı kulak muayenesinin ardından belirlenir. Sözünü ettiğimiz kulak kiri temizleme yöntemleri ise şöyle açıklanabilir:

• Lavaj:

İşlem, kulak içine özel bir solüsyon (çoğu zaman gliserinli kulak damlası) damlatılmasıyla başlar. Daha sonra kkişinin başı, temizlenecek kulak yere bakacak şekilde yan tarafa doğru yatırılır. Kulağa bir solüsyon püskürtülür. Bu, kulak kiri tamamen boşaltılıncaya kadar devam eder. solüsyon berrak bir görünüm alınca kulak yıkama işlemi tamamlanmış olur.
Sözünü ettiğimiz uygulama, kulak zarı delinmiş hastalarda tercih edilmez. Aksi takdirde; verilen sıvı, direkt zardan orta kulağa geçecektir. Bunun sonucunda ise; fenalık hissi, baş dönmesi, bayılma, enfeksiyon gibi durumlar meydana gelebilir.

• Aspirasyon:

Özel solüsyonla kulak kiri yumuşatılır. Sonrasında vakumlama yapılır. Bunun için aspiratör adı verilen bir cihaz kullanılır. Uygulanan vakum, sertleşen kiri kulaktan kolayca çekip çıkarır.

• Küret:

Kir, buşon küreti olarak isimlendirilen yuvarlak uçlu metal bir âlet vasıtasıyla kulaktan ayrılır.

Kulak Kiri Temizliğiyle İlgili Bilinmesi Gerekenler:

Medikal olarak yapılan hiçbir kulak temizleme işlemi, gündelik hayatı olumsuz etkilemez. Kişi, uygulamanın hemen ardından günlük yaşamına devam edebilir.
Ayrıca yukarıda açıkladığımız yöntemler kulağın daha çabuk kirlenmesine neden olmaz. ‘Kulak ne kadar sık temizlenirse, o kadar çabuk kir üretir.’ Şeklindeki inanış tamamen yanlıştır.
Kulak kiri (buşon) nedir? Kulak kiri neden olur? Kulak kiri temizliği nasıl yapılır? gibi soruların cevabını öğrendiniz. Fakat hiçbir içeriğin teşhis veya tedavi işlevi göremeyeceğini unutmayın.
Kulak kiri temizliğinde tıbbî yardıma ihtiyacınız varsa KBB uzmanlarımızdan birini ziyaret etmek için hemen randevu alarak sağlığınızı emin ellere bırakın!

Online Randevu Oluştur