Taşikardi (Kalp Çarpıntısı)

Taşikardi nedir? Taşikardi ne demek? Kalp çarpıntısı neden olur? Taşikardi neden olur? Taşikardi tedavisi nasıl yapılır? Taşikardi belirtileri nelerdir? Supraventriküler taşikardi nedir? Ventriküler taşikardi nedir? Yaşa göre taşikardi sınırı nedir? Paroksismal taşikardi nedir? Ventriküler taşikardi ve ventriküler fibrilasyon farkı nedir? Taşikardi, kalp atış hızının normalden daha yüksek olduğu bir durumdur. Genellikle dakikada 100 atımdan fazla olan kalp atış hızı olarak tanımlanır. Normalde yetişkin bir insanın dinlenme halindeki kalp atış hızı dakikada 60 ila 100 arasında olmalıdır. Taşikardi durumunda ise bu sayı 100'ün üzerine çıkar. Taşikardi, birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Stres, fiziksel aktivite, yüksek ateş, tansiyon düşüklüğü, kan kaybı, anemi, tiroid bezinin aşırı çalışması gibi durumlar taşikardiye neden olabilir. Ayrıca bazı kalp hastalıkları, elektriksel iletim bozuklukları, kalp kapak hastalıkları, kalp yetmezliği gibi durumlar da taşikardiye yol açabilir. Taşikardi belirtileri arasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, bayılma hissi, çarpıntı, terleme gibi durumlar bulunabilir. Taşikardi teşhisi genellikle bir doktor tarafından yapılan fiziksel muayene ve elektrokardiyografi (EKG) testi ile konulur. EKG testi, kalbin elektriksel aktivitesini ölçerek herhangi bir anormallik olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Taşikardi tedavisi, altında yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir. Öncelikle taşikardiye neden olan durumun belirlenmesi ve giderilmesi önemlidir. Örneğin, tiroid bezinin aşırı çalışması nedeniyle oluşan taşikardi durumunda tiroid bezinin düzenlenmesi gerekebilir. Ayrıca ilaç tedavisi, kalp pili takılması, cerrahi müdahale gibi yöntemler de taşikardi tedavisinde kullanılabilir. Taşikardi ciddi bir durum olabilir ve tedavi edilmezse kalp yetmezliği, kalp krizi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle taşikardi belirtileriyle karşılaştığınızda vakit kaybetmeden bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir.

Özel Aktıp Hastanesi Kardiyoloji branşı hekimlerinden Uzm. Dr. Murat ERER, Taşikardi (Kalp Çarpıntısı) hakkında bilgi verdi.

Taşikardi Neden Olur?

Taşikardinin nedenleri, fizyolojik etkenlerden, yaşam tarzı faktörlerine ve altta yatan tıbbi durumlardan kaynaklanabilir.

1. Fiziksel Aktivite ve Egzersiz: Fiziksel efor, vücudun oksijen ve enerji ihtiyacını artırır, bu da kalbin daha hızlı atmasına neden olur. Egzersiz yaparken kalp atış hızının artması normal ve sağlıklıdır, çünkü kalp vücuda gerekli olan oksijeni sağlamak için daha fazla çalışır. Bu tür taşikardi genellikle geçicidir ve dinlenmeyle birlikte kalp hızı normale döner.
2. Stres ve Anksiyete: Stres ve anksiyete, vücutta adrenalin gibi stres hormonlarının salınmasına yol açar. Adrenalin, kalp hızını artırarak vücudu “savaş ya da kaç” durumuna hazırlar. Stres veya ani korku anlarında kalp çarpıntısı hissedilmesi bu durumun bir sonucudur. Kronik stres veya sürekli endişe hali ise uzun vadede taşikardiye yol açabilir.
3. Kafein, Alkol ve Nikotin Tüketimi: Kafein, alkol ve nikotin gibi maddeler, sinir sistemini uyararak kalp atışlarını hızlandırabilir. Kafein, merkezi sinir sistemini uyararak kalp ritmini hızlandırabilir ve çarpıntılara neden olabilir. Benzer şekilde, sigara içmek ve alkol tüketmek de kalp ritmini etkileyebilir, taşikardiye neden olabilir. Özellikle aşırı tüketim, bu etkileri daha belirgin hale getirebilir.
4. Kalp Hastalıkları: Taşikardi, çeşitli kalp hastalıklarının bir belirtisi olabilir. Koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, kalp kapak hastalıkları ve miyokardit gibi durumlar kalbin iş yükünü artırarak kalp atışlarını hızlandırabilir. Kalpteki yapısal anormallikler de taşikardiye yol açabilir. Bu tür taşikardi genellikle daha ciddi bir duruma işaret eder ve tıbbi müdahale gerektirir.
5. Tiroid Problemleri: Hiperaktif tiroid bezi (hipertiroidizm), vücudun metabolizmasını hızlandırarak kalp atış hızını artırabilir. Tiroid hormonlarının fazla salgılanması, kalbin daha hızlı çalışmasına ve dolayısıyla taşikardiye neden olabilir. Hipertiroidizm tedavi edilmediğinde, bu durum kalp sağlığını olumsuz etkileyebilir.
6. Elektrolit Dengesizlikleri: Vücuttaki elektrolitler, kalp ritminin düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. Potasyum, sodyum, kalsiyum ve magnezyum gibi elektrolitlerin dengesizliği, kalp hücrelerinin normal işleyişini bozarak taşikardiye yol açabilir. Örneğin, düşük potasyum seviyeleri (hipokalemi) kalpte düzensiz atışlara neden olabilir.
7. İlaçlar ve Tıbbi Tedaviler: Bazı ilaçlar, özellikle astım ilaçları, soğuk algınlığı ilaçları ve antidepresanlar gibi uyarıcı etkiye sahip olanlar, taşikardiye neden olabilir. Ayrıca, yüksek dozda tiroid ilaçları veya bazı diüretikler de kalp hızını artırabilir. Radyoterapi veya kemoterapi gibi tıbbi tedaviler de kalp üzerinde stres yaratarak taşikardiye yol açabilir.

İlgili İçerik: Kalp krizi belirtileri

Taşikardi Türleri Nelerdir?

Taşikardi, kalbin normalden daha hızlı atması durumu olarak tanımlanır ve bu durum, kalbin hangi bölümünden kaynaklandığına ve pıhtılaşma mekanizmasına göre farklı türlere ayrılır. Her taşikardi türü, farklı semptomlarla kendini gösterebilir ve farklı tedavi yöntemleri gerektirebilir.

1. Sinüs Taşikardisi: Sinüs taşikardisi, kalbin doğal ritim düzenleyicisi olan sinüs düğümünden kaynaklanan bir durumdur. Bu tür taşikardi, genellikle fiziksel efor, stres, anksiyete, ateş, dehidrasyon veya kafein tüketimi gibi durumlarla ilişkilidir. Sinüs taşikardisi, kalbin vücuda yeterli kan ve oksijen sağlamak için hızlandığı doğal bir tepki olabilir. Genellikle zararsızdır ve altta yatan neden ortadan kalktığında kalp hızı normale döner.
2. Atriyal (Supraventriküler) Taşikardi: Atriyal taşikardi, kalbin üst odacıklarından (atriyum) kaynaklanan bir durumdur. Supraventriküler taşikardi (SVT) olarak da bilinir ve kalp atışlarının hızlanması aniden başlayabilir ve durabilir. Bu tür taşikardi, genç ve sağlıklı bireylerde bile görülebilir. Atriyal taşikardi, kalbin düzensiz ve hızlı atmasına neden olabilir, bu da çarpıntı hissine, nefes darlığına ve bazen baş dönmesine yol açabilir.
3. Atriyal Fibrilasyon: Atriyal fibrilasyon, atriyumların (kalbin üst odacıkları) düzensiz ve genellikle çok hızlı bir şekilde titreşmesiyle karakterizedir. Bu düzensiz ritim, kalbin verimli bir şekilde kan pompalamasını zorlaştırır ve kan pıhtısı oluşma riskini artırabilir. Atriyal fibrilasyon, özellikle yaşlı yetişkinlerde yaygındır ve inme gibi ciddi komplikasyonlara yol açabileceği için dikkatle yönetilmesi gereken bir durumdur.
4. Atriyal Flutter: Atriyal flutter, atriyumların hızlı ancak düzenli bir şekilde atması ile karakterizedir. Bu durum, genellikle atriyal fibrilasyondan daha düzenli bir ritimle seyretse de, benzer komplikasyonlar taşıyabilir. Atriyal flutter, kalp hastalığı veya cerrahi geçirmiş kişilerde daha sık görülür ve genellikle ilaçlar veya prosedürlerle tedavi edilir.
5. Ventriküler Taşikardi: Ventriküler taşikardi, kalbin alt odacıklarından (ventrikül) kaynaklanan bir durumdur. Bu tür taşikardi, genellikle kalp kası hasarı, kalp krizi veya diğer ciddi kalp hastalıkları sonucu ortaya çıkar. Ventriküler taşikardi, acil tıbbi müdahale gerektirebilir, çünkü kalp, vücuda yeterli kan pompalamakta zorlanabilir. Bu durum, yaşamı tehdit eden ventriküler fibrilasyona dönüşebilir, bu da kalp durmasıyla sonuçlanabilir.
6. Ventriküler Fibrilasyon: Ventriküler fibrilasyon, ventriküllerin düzensiz ve hızlı bir şekilde titreşmesi durumudur. Bu durum, kalbin kan pompalamasını neredeyse tamamen durdurur ve derhal müdahale edilmezse ölümcül olabilir. Ventriküler fibrilasyon, genellikle ventriküler taşikardinin bir komplikasyonu olarak ortaya çıkar ve acil defibrilasyon (elektrik şoku) ile tedavi edilmesi gerekir.
7. Paroksismal Supraventriküler Taşikardi (PSVT): Paroksismal supraventriküler taşikardi, aniden başlayan ve sonlanan hızlı kalp atışları ile karakterizedir. Ataklar genellikle birkaç saniye ila birkaç saat sürebilir. Bu durum, kalpteki elektriksel yolakların kısa devre yapması sonucu ortaya çıkar. PSVT, genellikle tehlikeli değildir, ancak sık tekrarlayan ataklar rahatsızlık verici olabilir ve tedavi gerektirebilir.

İlgili İçerik: Kalp krizi

Taşikardi Belirtileri Nelerdir?

Taşikardi, kalbin normalden daha hızlı atması durumudur ve bu durumun belirtileri, taşikardinin türüne, hızına ve bireyin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bazı kişiler taşikardiyi fark etmeyebilirken, diğerleri için bu durum belirgin ve rahatsız edici semptomlara yol açabilir. Taşikardi belirtilerini tanımak, bu durumu erkenden tespit etmek ve uygun tedaviye başlamak için önemlidir. Taşikardinin en yaygın belirtisi, kalbin normalden hızlı atmasıdır. Bu durum, "çarpıntı" olarak da bilinir ve kişi kalbinin hızla ve güçlü bir şekilde attığını hissedebilir. Çarpıntılar genellikle göğüste veya boyunda hissedilir ve bazen düzensiz bir ritimle birlikte ortaya çıkabilir. Bu his, ani bir şekilde başlayabilir ve taşikardinin türüne bağlı olarak kısa veya uzun süre devam edebilir. Hızlı kalp atışı, kalbe yeterli oksijenin ulaşmasını engelleyebilir ve bu durum göğüs ağrısına veya rahatsızlık hissine yol açabilir. Göğüs ağrısı genellikle baskı, sıkışma veya yanma şeklinde hissedilir ve bazı durumlarda sol kola, boyuna veya çeneye yayılabilir. Göğüs ağrısı, özellikle kalp hastalığı öyküsü olan kişilerde ciddi bir belirtidir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir. Taşikardi sırasında, kalp vücuda yeterli kan pompalamakta zorlanabilir, bu da dokulara ve organlara yeterince oksijen gitmemesine neden olabilir. Bu durum, nefes darlığı olarak bilinen bir belirtinin ortaya çıkmasına yol açar. Kişi, normalden daha hızlı nefes alma ihtiyacı hissedebilir ve bu durum, özellikle fiziksel aktivite sırasında belirginleşir. Taşikardi, beyne yeterince kan gitmemesi nedeniyle baş dönmesine veya bayılmaya yol açabilir. Beyne giden kan akışının azalması, kişi ayaktayken ani bir şekilde baş dönmesi hissi veya bayılma riski yaratabilir. Bu durum, özellikle uzun süreli veya ciddi taşikardi vakalarında görülebilir ve dikkatle izlenmesi gerekir. Kalbin sürekli hızlı atması, vücudun enerji kaynaklarını hızla tüketebilir ve bu durum yorgunluk veya halsizlik hissine neden olabilir. Kişi, normalde enerjik hissettiği aktivitelerde bile çabuk yorulabilir ve dinlenmeye ihtiyaç duyabilir. Bu yorgunluk hissi, bazen gün boyunca sürebilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Hızlı kalp atışı, genellikle endişe veya huzursuzluk hissiyle birlikte gelir. Kalbin hızlı ve düzensiz atışı, kişi için korkutucu olabilir ve bu da taşikardiye bağlı anksiyete gelişmesine yol açabilir. Bu endişe hali, durumu daha da kötüleştirebilir ve kalp atışlarının daha da hızlanmasına neden olabilir. Bazı taşikardi türleri, aşırı terlemeye neden olabilir. Özellikle stres veya anksiyete kaynaklı taşikardilerde, kişi terleme, sıcak basması veya titreme gibi belirtiler yaşayabilir. Terleme genellikle taşikardi atakları sırasında ani bir şekilde başlar.

Taşikardi Nasıl Teşhis Edilir?

Taşikardinin doğru teşhisi, kalp ritminin hızlanmasının nedenini belirlemek ve uygun tedaviyi başlatmak için kritik öneme sahiptir. Taşikardi teşhisi, detaylı bir hasta öyküsü, fiziksel muayene ve çeşitli tanısal testlerin bir kombinasyonu ile konur.
Taşikardi teşhisinin ilk adımı, hastanın tıbbi geçmişinin ve semptomlarının dikkatlice değerlendirilmesidir. Doktor, kalp çarpıntılarının sıklığı, süresi, tetikleyici faktörler ve eşlik eden belirtiler hakkında ayrıntılı sorular sorar. Ayrıca, hastanın ailesinde kalp hastalığı öyküsü olup olmadığını ve kullandığı ilaçları öğrenmek de önemlidir. Fiziksel muayene sırasında doktor, kalp atış hızını ve ritmini dinleyerek anormal bir hızlanma veya düzensizlik olup olmadığını değerlendirir. Elektrokardiyogram (EKG), taşikardi teşhisinde en yaygın kullanılan tanı testlerinden biridir. EKG, kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden bir testtir ve kalp atışlarının hızını, ritmini ve düzenini değerlendirmek için kullanılır. Taşikardi atakları sırasında yapılan bir EKG, kalbin hangi bölümünün hızlı attığını ve bu hızlanmanın türünü belirleyebilir. EKG ayrıca, olası kalp hastalıklarını veya ritim bozukluklarını da ortaya çıkarabilir. Holter monitörü, 24 saat veya daha uzun süre boyunca kalbin elektriksel aktivitesini sürekli olarak kaydeden taşınabilir bir EKG cihazıdır. Bu test, taşikardi ataklarının gün boyunca nasıl ortaya çıktığını ve hangi aktivitelerin bu atakları tetiklediğini anlamaya yardımcı olur. Holter monitörü, özellikle taşikardinin düzensiz ve aralıklı olarak ortaya çıktığı durumlarda faydalıdır. Olay kaydedici, Holter monitörüne benzer şekilde çalışır ancak hastanın belirli bir zamanda hissettiği semptomlar sırasında kalp ritmini kaydeder. Bu cihaz, hastanın taşikardi atağı yaşadığı anlarda düğmeye basarak kayıt yapmasını sağlar. Olay kaydedici, haftalar hatta aylar boyunca kullanılabilir ve nadir taşikardi ataklarının teşhisinde etkilidir. Ekokardiyogram, kalbin yapısını ve fonksiyonunu inceleyen bir ultrason testidir. Bu test, kalp kapaklarının durumu, kalp kasının kalınlığı ve hareketliliği gibi faktörleri değerlendirebilir. Taşikardiye yol açabilecek yapısal kalp problemlerini (örneğin, kalp kapak hastalıkları veya doğuştan kalp anomalileri) belirlemek için kullanılır. Stres testi, hastanın egzersiz sırasında kalbinin nasıl çalıştığını değerlendirmek için kullanılır. Hastanın egzersiz yaparken (genellikle koşu bandında yürüyerek veya bisiklet sürerek) EKG çekilir. Bu test, egzersizle tetiklenen taşikardiyi değerlendirmek ve koroner arter hastalığı gibi altta yatan kalp sorunlarını ortaya çıkarmak için kullanılır. Elektrofizyolojik çalışma (EPS), kalp ritim bozukluklarının (aritmi) kaynağını daha ayrıntılı olarak incelemek için yapılan invaziv bir testtir. Bu test sırasında, kateter adı verilen ince teller kalbin içine yerleştirilir ve kalbin elektriksel sistemi haritalanır. EPS, taşikardinin kaynağını belirlemeye ve hangi tedavi yöntemlerinin en etkili olacağını saptamaya yardımcı olur. Kan testleri, taşikardiye neden olabilecek altta yatan metabolik veya hormonal sorunları belirlemek için yapılabilir. Örneğin, tiroid hormonlarının aşırı salgılanması (hipertiroidizm) taşikardiye yol açabilir. Kan testleri ayrıca, elektrolit dengesizlikleri, anemi veya enfeksiyon gibi durumları da ortaya çıkarabilir.

Taşikardi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Taşikardi tedavisi, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, doğru teşhisin konulması ve uygun tedavinin belirlenmesi oldukça önemlidir.

1. İlaç Tedavisi: Taşikardi durumunda kullanılan ilaçlar, kalp atış hızını düzenlemeye yardımcı olur. Beta blokerler, kalsiyum kanal blokerleri ve antiaritmik ilaçlar, taşikardi tedavisinde sıkça kullanılan ilaç grupları arasındadır. Bu ilaçlar, kalp atışlarını düzenleyerek normal ritme dönmesine yardımcı olabilir.
2. Elektriksel Kartioversiyon: Bu yöntem genellikle acil durumlarda tercih edilir. Yüksek enerjili elektrik akımı kullanılarak kalp ritminin düzeltilmesi amaçlanır. Ancak bu yöntem genellikle ilaç tedavisine cevap vermeyen vakalarda tercih edilir.
3. Ablasyon: Bu invaziv bir tedavi yöntemi olup, kalpte anormal elektriksel aktiviteye neden olan dokuların yakılması veya dondurulması işlemidir. Ablasyon, taşikardiye neden olan odak noktalarının belirlenmesi ve etkisiz hale getirilmesi için kullanılabilir.
4. Kalp Pili: Bazı taşikardi vakalarında kalp pili takılması gerekebilir. Kalp pili, kalbin düzenli bir şekilde atmasına yardımcı olmak için kullanılan bir cihazdır. Kalp pili, kalp ritminin düzenlenmesine yardımcı olabilir ve taşikardi ataklarını önleyebilir.
5. Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, taşikardi riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, stresten kaçınmak ve sigara ile alkol tüketimini sınırlamak, taşikardi riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
6. Vagal Manevralar: Vagal manevralar, kalp hızını yavaşlatmak için hastanın kendi başına uygulayabileceği tekniklerdir. Bu manevralar, vagus sinirini uyararak kalp hızını yavaşlatabilir.

Taşikardi tedavisi, her hastanın durumuna göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle, doğru teşhisin konulması ve uzman bir kardiyolog tarafından uygun tedavinin belirlenmesi oldukça önemlidir. Eğer taşikardi belirtileri yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir sağlık profesyoneline danışarak uygun tedavi yöntemlerini öğrenmelisiniz. Unutmayın, erken teşhis ve tedavi, kalp sağlığınızı korumak adına oldukça önemlidir.

Online Randevu Oluştur