Panik Bozukluğu Nedir?

Panik bozukluğu nedir? Panik bozukluk belirtileri nelerdir? Panik atak neden olur? Panik atak belirtileri nelerdir? Panik bozukluğu nasıl tedavi edilir? Panik atak ve ritim bozukluğu arasındaki fark nedir? Psikiyatri ve Psikoloji branşlarının ilgi alanına giren bu sorular, en yaygın ruhsal problemlerden birine ışık tutuyor. ‘Panik atak’ olarak da bilinen panik bozukluğu; düzenli şekilde yaşanan aşırı tedirginlik, heyecan, korku gibi duygularla karşımıza çıkıyor. ‘Anksiyete bozuklukları’ içinde yer alan bu durum, hayat kalitesini büyük ölçüde azaltıyor.

Özel Aktıp Hastanesi Psikiyatri birimi doktorlarından Yrd. Doç. Dr. Emrah SONGUR, panik bozukluğuna ilişkin önemli bilgilendirmelerde bulundu.

Panik Bozukluğu Nedir?

Panik bozukluk, tekrarlayan ve beklenmedik panik ataklarla karakterize anksiyete çeşididir. Buna göre; yoğun stres, kaygı, sıkıntı, panik, endişe hislerinin genellikle belirgin bir neden olmadan, düzenli bir şekilde ortaya çıkmasına, nöbetler hâlinde gerçekleşmesine ‘panik bozukluğu’ denir.
Panik bozukluğuna sahip kişilerde, semptomları dakikalar içinde hızla artış gösteren panik ataklarına rastlanır. Ayrıca kişi, normal zamanlarda da atak geçirme endişesi nedeniyle hep kaygı hâlindedir.
Panik atak yaşadığı sırada meydana gelen semptomlar; zarar görme/ölüm korkusu gibi durumları beraberinde getirir.
Semptomların şiddeti çoğunlukla 10 dk içinde en yüksek düzeye çıkar. Genellikle 10 dk veya yarım saate kadar devam eden panik atak belirtileri, bazen 1 saat boyu da sürebilir.

• Önerilen İçerik: Psikiyatri ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Panik Bozukluğu Neden Olur? – Panik Bozukluk Nedenleri:

Pek çok ruhsal rahatsızlık gibi, panik bozukluğun nedenleri de kesin olarak belli değildir. Ancak şu faktörlerin panik bozukluk gelişiminde rol oynaması mümkündür:
1. Aşırı stres,
2. Beyindeki nörotransmitter dengesizliği,
3. Cinsel istismara uğramak (Özellikle çocuklukta),
4. Ailede panik bozukluğa sahip birinin bulunması,
5. Ağır bir hastalık geçirmek,
6. Deprem, trafik kazası, vefat gibi travmatik olaylar vb.

Panik Bozukluk Belirtileri Nelerdir?

Kişiler panik atak geçirirken birtakım zihinsel ve fiziksel semptomlar gösterir. Bunlar âniden ve somut bir neden olmaksızın ortaya çıkabilir. En yaygın panik bozukluğu belirtileri ise şunlardır:
1. Ateş basması,
2. Bayılma hissi,
3. Boğulma hissi ya da felç oluyormuş gibi hissetmek,
4. Baş dönmesi,
5. Ağlama,
6. Titreme, üşüme,
7. Kontrolünü kaybetme, delirme veya ölme korkusu, dehşet ve çaresizlik hissi,
8. Kalp atışlarının hızlanması, çarpıntı,
9. Göğüs ağrısı,
10. Ağız kuruluğu,
11. Nefes darlığı; normalden daha derin veya hızlı nefes alıp-verme (Hiperventilasyon),
12. Kulaklarda çınlama,
13. Mide bulantısı,
14. Terleme,
15. Parmaklarda karıncalanma,
16. İğne batması veya uyuşma/karıncalanma hissi,
17. Kişinin, kendini bedeninden kopuk hissetmesi (Değişmiş gerçeklik duygusu).

Panik Bozukluğu Nasıl Teşhis Edilir?

Panik atak tanısında ilk aşama, hastanın tıbbî geçmişini almak ve detaylı bir muayene yapmaktır.
Atakların fiziksel bir rahatsızlıktan yoksa panik bozukluktan mı kaynaklandığını tespit etmek için bazı radyolojik görüntüleme yöntemlerine ve laboratuvar tetkiklerine de başvurulabilir.
Örneğin; kan testleri, kalp EKG’si bunlardan bazılarıdır.

• Tavsiye Yazı: Psikiyatri Nedir?

Panik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Atakların ne zamandan beri devam ettiği, hangi sıklıkta meydana geldiği, ortalama kaç dk sürdüğü, kişinin genel sağlık durumu gibi faktörlere göre panik atak tedavi yöntemleri değişiklik gösterir.
Tedavide asıl amaç, panik atak sayısını azaltmaktır. Bunun için ilaçlardan ve terapi yöntemlerinden yararlanılır.
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri ve antidepresanlar, panik atak bozukluğu tedavisi için sıklıkla kullanılan ilaçların başında gelir. Ayrıca nadiren benzodiazepinler veya beta blokörler de kullanılır.
Psikolojik tedavi esnasında genellikle bilişsel davranışçı terapiye başvurulur. Terapi süreci çoğu zaman 6-12 seans ihtiva eder.
Danışman; atak esnasında neler hissettiğini, ne düşündüğünü, nasıl tepki verdiğini anlatır. Terapist de bunları dikkate alarak kendisine; gevşeme ve nefes alma teknikleri ve stresle başa çıkma yöntemlerini öğretir, rahatlamaya yardımcı olacak tavsiyelerde bulunur.
Böylece hasta panik nöbetiyle tekrar karşılaştığında, söz konusu baş etme mekanizmalarından faydalanarak kendisini daha güçlü kılmayı başarır.
Ayrıca kişinin kaçındığı durumlar varsa, bunlar için ‘dereceli olarak yüzleştirme yöntemi’ uygulanır.

Bunun yanı sıra şunlar da, panik bozukluk yaşayanların bu rahatsızlıkla mücadele etmesini kolaylaştırabilir:

1. Yoga veya pilates gibi sağlıklı yaşam sporlarıyla meşgul olmak,
2. Egzersiz yapma alışkanlığı kazanmak,
3. Gerginlik ve stresi artıracak faktörlerden uzak durmaya çalışmak (Sosyal medya kullanımını kısıtlamak, bir süre haberleri izlememek vb.),
4. Sigara, alkol, kafein, şekerli gıda tüketimini azaltmak,
5. Anksiyeteli bireylere hitaben kaleme alınmış ‘kendine yardım’ kitapları okumak vs,
6. Neurobiofeedback yani kendi beyin dalgalarını izleyerek stresini kontrol etme yöntemi vb.

Unutulmamalıdır ki; panik bozukluğu tedavisi olan bir sorundur ancak tedavide geç kalınması, atakların daha da şiddetlenmesine yol açabilir. Bu durumda ise rahatsızlıkla baş etmek eskisinden çok daha zor bir hâl alır.
Öte yandan kişi; panik atak geçirdiği yerlerden kaçma, agorafobi ve benzeri durumlar geliştirme riskiyle de yüz yüze gelebilir. Bu sebeple tanı ve tedavi için erken davranmak son derece önemlidir.
Siz de panik bozukluğu belirtileri yaşıyorsanız, doğru teşhis ve profesyonel destek için hemen Psikiyatri doktorları sayfamızdan randevu alabilirsiniz.

Online Randevu Oluştur