Migren nedir? Migren neden olur? Migrene ne iyi gelir? Migren belirtileri nelerdir? Migren nasıl geçer? Migren, genellikle şiddetli ve zonklayıcı bir baş ağrısı olarak tanımlanan kronik bir nörolojik rahatsızlıktır. Migren atakları, baş ağrısına ek olarak mide bulantısı, kusma, ışığa ve sese karşı hassasiyet gibi belirtilerle karakterizedir. Migren, yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir ve günlük aktiviteleri kısıtlayabilir. Kadınlarda daha sık görülen migren, genellikle 20-40 yaş arasında başlar. Migrenin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin birleşimi olduğu düşünülmektedir.
Özel Aktıp Hastanesi Nöroloji branşı hekimlerinden Uzm. Dr. Fatih KARADUMAN, migren ile ilgili bilgi verdi.
Migrenin belirtileri genellikle dört aşamada gelişir: prodrom, aura, atak ve postdrom. Ancak her migren atağında tüm aşamalar görülmeyebilir.
Prodrom (Ön Belirtiler): Migren atağından birkaç saat veya birkaç gün önce ortaya çıkabilir. Bu aşamada, kişi yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü, ruh hali değişiklikleri ve gerginlik gibi belirtiler yaşayabilir.
Aura: Aura, migren atağı başlamadan hemen önce görülen bir belirtidir ve genellikle 20-60 dakika sürer. Görsel bozukluklar, parlak ışıklar, zigzag çizgiler veya görme kaybı gibi belirtiler yaygındır. Ayrıca, karıncalanma, uyuşma ve konuşma bozuklukları da yaşanabilir.
Atak Aşaması: Bu aşama, migrenin en şiddetli olduğu dönemdir ve birkaç saatten üç güne kadar sürebilir. Zonklayıcı baş ağrısı genellikle başın bir tarafında yoğunlaşır, ancak her iki tarafta da hissedilebilir. Mide bulantısı, kusma, ışık ve sese karşı hassasiyet gibi belirtiler bu aşamada yaygındır.
Postdrom (Atak Sonrası Dönem): Migren atağı sona erdikten sonra kişi, halsizlik, kafa karışıklığı ve depresif duygular hissedebilir. Bu aşama birkaç saatten birkaç güne kadar sürebilir.
İlgili İçerik: Baş ağrısına ne iyi gelir?
Migren Neden Olur?
Migrenin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, beyin kimyasalları, sinir yolları ve kan damarlarındaki değişikliklerin bu duruma katkıda bulunduğu düşünülmektedir.
Genetik Faktörler: Migren, genetik bir yatkınlığa sahip olabilir. Ailede migren geçmişi olan bireylerde migren geliştirme riski daha yüksektir. Araştırmalar, migren hastalarının çoğunun birinci derece akrabalarında da migren bulunduğunu göstermiştir.
Beyin Kimyasallarındaki Değişiklikler: Migren, beyindeki serotonin seviyelerindeki değişikliklerle ilişkilidir. Serotonin, kan damarlarının daralmasını veya genişlemesini etkileyen bir nörotransmiterdir. Migren sırasında serotonin seviyesindeki düşüş, kan damarlarının genişlemesine ve sinir uçlarının iltihaplanmasına yol açabilir.
Sinir Sistemi Bozuklukları: Migren, trigeminal sinir adı verilen bir sinirin aşırı hassas hale gelmesiyle bağlantılı olabilir. Bu sinir, ağrı algısını beyne ileten bir sinirdir ve migren atakları sırasında aktive olabilir.
İlgili İçerik: Baş ağrısı neden olur?
Migreni Neler Tetikler?
Migren ataklarını tetikleyebilecek birçok farklı faktör vardır. Bu tetikleyiciler kişiden kişiye değişebilir ve zamanla farklılık gösterebilir.
Stres, migren ataklarının en yaygın nedenlerinden biridir. Yoğun iş temposu, kişisel sorunlar veya ani duygusal değişiklikler migreni tetikleyebilir. Özellikle kadınlarda hormonal değişiklikler migreni tetikleyebilir. Regl dönemi, hamilelik ve menopoz sırasında östrojen seviyelerindeki değişiklikler migren ataklarına yol açabilir. Yetersiz uyku veya aşırı uyuma, migren riskini artırabilir. Uyku düzenindeki değişiklikler, beyin kimyasallarının dengesini bozarak migren atağını tetikleyebilir. Çikolata, peynir, işlenmiş gıdalar, monosodyum glutamat (MSG) ve alkol (özellikle kırmızı şarap) gibi bazı besinler migreni tetikleyebilir. Parlak ışıklar, yüksek ses, yoğun kokular ve ani hava değişiklikleri migren atağını başlatabilir.
Migren Tanısı Nasıl Konulmaktadır?
Migren tanısı koymak için genellikle fiziksel muayene, hastanın tıbbi geçmişi ve semptomların değerlendirilmesi yeterlidir. Ancak, benzer belirtilere sahip diğer sağlık sorunlarını ekarte etmek için doktorlar ek testler isteyebilir.
Hasta Öyküsü: Doktor, hastanın baş ağrısının sıklığını, şiddetini, süresini ve eşlik eden diğer semptomları sorarak migren tanısı koyabilir. Ailede migren öyküsü olup olmadığı da değerlendirilir.
Nörolojik Muayene: Nörolojik muayene, doktorun hastanın reflekslerini, kas gücünü ve duyusal işlevlerini kontrol etmesini içerir. Bu muayene, migrenin diğer nörolojik hastalıklardan ayırt edilmesine yardımcı olur.
Görüntüleme Testleri: Migren tanısında genellikle görüntüleme testlerine ihtiyaç duyulmaz. Ancak doktor, tümör veya beyin kanaması gibi ciddi bir durumdan şüphelenirse, MRI veya BT taraması isteyebilir.
Migren Tedavisi Nasıl Yapılır?
Migren tedavisi, semptomları hafifletmek ve atakları önlemek için uygulanır. Tedavi seçenekleri kişiye özel olarak belirlenir ve genellikle ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri ve alternatif tedavi yöntemlerini içerir.
1. İlaç Tedavisi
• Ağrı Kesiciler: Hafif ve orta şiddetteki migren ağrıları için ibuprofen, parasetamol gibi reçetesiz ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Triptanlar: Migren ataklarının tedavisinde özel olarak kullanılan ilaçlardır. Beyindeki kan damarlarını daraltarak ağrıyı hafifletir.
• Önleyici İlaçlar: Beta blokerler, antidepresanlar ve anti-epileptik ilaçlar, sık migren ataklarını önlemek amacıyla kullanılır.
2. Yaşam Tarzı Değişiklikleri
• Düzenli Uyku: Uyku düzenine dikkat etmek migren riskini azaltabilir.
• Sağlıklı Beslenme: Migreni tetikleyebilecek gıdalardan kaçınmak faydalıdır.
• Stres Yönetimi: Yoga, meditasyon ve nefes egzersizleri stres seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir.
3. Alternatif Tedavi Yöntemleri
• Akupunktur: Migren semptomlarını hafifletmek için kullanılan bir tedavi yöntemidir.
• Biyo-geri Bildirim: Stres yönetimi ve migren ataklarının önlenmesi için kullanılan bir tekniktir.
• Bitkisel Takviyeler: Magnezyum, riboflavin ve koenzim Q10 gibi takviyeler migreni azaltabilir.
• Gon Blokaji
• Botoks
Hangi Besinler Migren Atağına Neden Olur?
Bazı besinler migren ataklarını tetikleyebilir.
Çikolata: İçeriğindeki kafein ve feniletilamin, migreni tetikleyebilir.
Peynir: Özellikle olgunlaşmış peynirlerde bulunan tiramin, migren atağına neden olabilir.
İşlenmiş Gıdalar: Sosis, salam gibi işlenmiş gıdalardaki nitratlar migreni tetikleyebilir.
Alkol: Özellikle kırmızı şarap, migren atağını başlatabilir.
Kafein: Fazla kafein tüketimi migreni tetikleyebilir, ancak ani kafein kesilmesi de aynı etkiye yol açabilir.
Migren Hakkında Sık Sorulan Sorular
Migren ağrısı ne kadar sürer?
Migren ağrısı genellikle 4-72 saat arasında veya daha uzun da sürebilmektedir.
Migren tedavi edilebilir mi?
Migren tamamen tedavi edilemez, ancak semptomlar kontrol altına alınabilir ve atak sıklığı azaltılabilir.
Migrenin kesin bir nedeni var mı?
Hayır, migrenin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak genetik ve çevresel faktörler rol oynar.
Migren kalıcı bir hastalık mıdır?
Migren kronik bir hastalıktır, ancak bazı kişilerde yaşla birlikte belirtiler azalabilir veya kaybolabilir.
Migren çocuklarda da görülür mü?
Evet, migren çocuklarda da görülebilir ve sıklıkla mide ağrısı, bulantı ve baş ağrısı ile kendini gösterir.
Migren ataklarını önlemek mümkün mü?
Stres yönetimi, düzenli uyku ve tetikleyici gıdalardan kaçınmak migren ataklarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Migren ağrısı nerede hissedilir?
Migren ağrısı genellikle başın bir tarafında zonklayıcı bir şekilde hissedilir, ancak her iki tarafı da etkileyebilir.
Migren atağı sırasında ne yapılmalı?
Karanlık ve sessiz bir odada dinlenmek, bol su içmek ve ilaç almak ağrıyı hafifletebilir.
Migren ilaçları bağımlılık yapar mı?
Bazı ağrı kesiciler uzun süre kullanıldığında bağımlılık riski taşıyabilir. Bu nedenle doktor önerisiyle kullanılması önemlidir.
Migren auralı ve aurasız olarak mı ayrılır?
Evet, migren atakları auralı (görsel veya duyusal belirtilerle başlayan) ve aurasız olarak ikiye ayrılır.
Yayın tarihi: 29.Kasım.2024
"Bu içeriğin geliştirilmesinde Aktıp Hastanesi uzman hekimleri katkı sağlamıştır. Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz."