Riskli Gebelik Nedir?

Riskli gebelik nedir? Yüksek riskli gebelik belirtileri nelerdir? 20 hafta gebelik riskleri​ nelerdir? Riskli gebelik, anne adayının veya bebeğin sağlığını tehdit eden durumların mevcut olduğu hamilelik türü olarak kabul edilmektedir. Bu tür gebeliklerde, anne veya bebekte oluşabilecek komplikasyonlar nedeniyle hamilelik süreci daha yakından takip edilmekte ve daha fazla tıbbi müdahale gerekebilmektedir. Riskli gebelikler, annenin yaşı (35 yaş üstü veya 18 yaş altı), önceki gebeliklerde yaşanan komplikasyonlar, diyabet, hipertansiyon, böbrek hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar, çoğul gebelikler (ikiz, üçüz vb.) veya bebeğin gelişimsel bozuklukları gibi nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda, anne adayının düzenli doktor kontrollerine gitmesi ve gerekli testleri yaptırması hayati önem taşır.

Özel Aktıp Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum branşı hekimlerinden Doç. Dr. Yüksel KURBAN, anne adaylarının riskli gebelik hakkında bilmesi gerekleri açıkladı.

Riskli Gebelik

Riskli gebelik, anne adayının ya da bebeğin sağlığını tehlikeye atabilecek durumların bulunduğu gebelikler için kullanılan bir terimdir. Riskli gebelikler, dikkatle takip edilmeli ve gerekirse özel tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.

Anne Yaşı: 18 yaşından küçük ya da 35 yaşından büyük anne adayları, riskli gebelik grubunda yer alır. Bu yaş gruplarında, düşük, preeklampsi gibi komplikasyonlar daha sık görülebilir.

Gebelik Öncesi Sağlık Durumu: Anne adayının önceden mevcut olan sağlık sorunları, gebeliği riskli hale getirebilir. Diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, tiroid sorunları, epilepsi gibi kronik rahatsızlıkları olan kadınlar daha yakından takip edilmelidir.

Gebelikte Gelişen Komplikasyonlar: Gebelik sırasında gelişen preeklampsi (gebelik zehirlenmesi), gestasyonel diyabet (gebelik şekeri), plasenta previa (plasentanın rahim ağzını kapatması), erken doğum riski gibi durumlar gebeliği riskli hale getirebilir.

Çoğul Gebelikler: İkiz, üçüz ya da daha fazla bebek bekleyen anne adayları, çoğul gebelik nedeniyle risk altındadır. Bu tür gebeliklerde erken doğum, düşük kilolu bebek, plasenta komplikasyonları gibi sorunlar daha sık yaşanabilir.

Geçmişte Yaşanan Gebelik Sorunları: Daha önce düşük, ölü doğum, erken doğum, doğumsal anomali gibi sorunlar yaşamış kadınların sonraki gebeliklerinde risk artabilir.

Yaşam Tarzı ve Çevresel Faktörler: Sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı, dengesiz beslenme, obezite gibi yaşam tarzı faktörleri de gebeliği riskli hale getirebilir. Ayrıca, kimyasal maddelerle çalışmak ya da aşırı stres altında olmak gibi çevresel etmenler de risk oluşturabilir.

Enfeksiyonlar: Gebelik sırasında geçirilen bazı enfeksiyonlar (örneğin, Zika virüsü, toksoplazma, kızamıkçık) bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilir ve riskli gebeliklere yol açabilir.

Riskli gebelikler, erken tanı ve düzenli takip ile sağlıklı bir şekilde yönetilebilir. Bu nedenle, düzenli doktor kontrolleri ve gerekli tetkiklerin yapılması büyük önem taşır. Anne adayının risk faktörlerini en aza indirmek için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemesi, gebelik süresince düzenli beslenme ve egzersiz yapması, doktor tavsiyelerine uyması gereklidir.

İlgili içerik: Gebe bilgilendirme merkezi

Riskli ve Yüksek Riskli Gebelik Nedir?

Riskli gebelik ve yüksek riskli gebelik, anne adayının ve bebeğin sağlığını tehdit eden belirli faktörler nedeniyle gebelik sürecinin daha dikkatli izlenmesini gerektiren durumları tanımlar. Bu iki terim, gebelikte meydana gelebilecek komplikasyonları ve bu komplikasyonların ciddiyetini ayırmak için kullanılır. Ancak aralarındaki fark, riskin derecesiyle ilgilidir.

İlgili İçerik: Gebelikte detaylı ultrason

• Riskli Gebelik Nedir?

Riskli gebelik, gebelik sürecinde ortaya çıkabilecek sorunlar veya komplikasyonlar nedeniyle anne ve bebeğin daha yakından izlenmesi gereken durumlardır. Riskli gebelik durumunda olan kadınlar, standart gebelik takiplerinden daha fazla kontrole ve bakıma ihtiyaç duyabilir.

Anne yaşı: 18 yaşından küçük veya 35 yaşından büyük gebelikler.
Anne adayının sağlık durumu: Diyabet, yüksek tansiyon, obezite, tiroid problemleri, epilepsi gibi kronik hastalıklar.
Daha önce yaşanan sorunlar: Geçmişte düşük, erken doğum, ölü doğum ya da bebekte doğumsal anomali görülmüş olması.
Çoğul gebelikler: İkiz, üçüz veya daha fazla bebek beklenmesi, erken doğum riskini artırabilir.
Yaşam tarzı: Sigara, alkol kullanımı, yetersiz beslenme, stres ve aşırı kilo gibi faktörler de gebeliği riskli hale getirebilir.

Bu durumlarda düzenli ultrason, kan testleri ve diğer tıbbi testlerle gebelik süreci izlenir ve komplikasyonların önlenmesine yönelik önlemler alınır.

• Yüksek Riskli Gebelik Nedir?

Yüksek riskli gebelik, annenin ve bebeğin sağlığını daha ciddi boyutta tehdit eden, genellikle daha fazla tıbbi müdahale ve sıkı takip gerektiren gebeliklerdir. Yüksek riskli gebeliklerde komplikasyonların görülme olasılığı daha yüksektir ve bu durumlar genellikle hayati tehlike oluşturabilir. Bu nedenle, hem anne hem de bebeğin sağlığını korumak amacıyla perinatolog gibi uzman hekimlerin devreye girdiği ileri düzey bakım gerekebilir.

Anne adayında ciddi kronik hastalıklar: Özellikle kalp hastalığı, böbrek yetmezliği, ciddi diyabet veya hipertansiyon gibi ciddi sağlık sorunları yüksek risk yaratır.
Gebelikte gelişen ciddi komplikasyonlar: Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi), plasenta previa (plasentanın rahim ağzını kapatması), HELLP sendromu gibi ciddi durumlar.
Bebekte gelişim sorunları: Bebeğin büyüme geriliği veya doğumsal anomalilerin tespit edilmesi.
Daha önceki gebeliklerde yaşanan ciddi sorunlar: Tekrarlayan düşükler, erken doğumlar veya bebek ölümleri.

Yüksek riskli gebeliklerde, erken doğum riski daha fazla olduğu için anne adayı daha sık aralıklarla muayenelere çağrılır ve çoğu zaman doğumun bir uzman tarafından hastane ortamında yapılması önerilir. Ayrıca, bu tür gebeliklerde doğum öncesi ve doğum sırasındaki süreçlerde tıbbi müdahaleler gerekebilir.

Riskli Gebelik Tanısı Nasıl Konur?

Riskli gebelik tanısı, anne adayının mevcut sağlık durumu, gebelik sırasında gelişen komplikasyonlar ve bebeğin gelişimi dikkate alınarak çeşitli tetkikler ve kontroller sonucunda konur. Riskli gebelik, anne veya bebeğin sağlığını etkileyebilecek faktörler bulunduğunda, erken teşhis ve düzenli takip ile yönetilebilecek bir durumdur. 

Anne Adayının Sağlık Geçmişi ve Fiziksel Durumu

Riskli gebelik tanısında ilk adım, annenin sağlık geçmişinin ve fiziksel durumunun değerlendirilmesidir. Doktor, anne adayının daha önceki gebelikleri, kronik hastalıkları (örneğin, diyabet, yüksek tansiyon, kalp rahatsızlıkları) ve kullandığı ilaçları göz önünde bulundurur. Aynı zamanda yaş faktörü de değerlendirilir; 35 yaş üzeri veya 18 yaş altı anne adayları, riskli gebelik grubu içinde yer alabilir.

Rutin Gebelik Takipleri ve Testler

Düzenli olarak yapılan gebelik takipleri ve testler, riskli gebelik tanısının konulmasında büyük rol oynar. Bu testler arasında kan tahlilleri, idrar testleri, tansiyon ölçümleri ve ultrason kontrolleri bulunur. Özellikle ultrason yardımıyla bebeğin gelişimi, plasenta ve amniyotik sıvı durumu incelenir. Rutin tarama testlerinde anormal bulgular saptanırsa, ileri tetkikler istenebilir.

Tarama Testleri

Riskli gebeliklerin erken teşhisinde çeşitli tarama testleri yapılır. Örneğin, gebeliğin erken dönemlerinde yapılan ikili veya üçlü tarama testleri, Down sendromu gibi genetik anomalilerin tespiti için kullanılır. Ayrıca şeker yükleme testi gibi testlerle gestasyonel diyabet (gebelik şekeri) riski araştırılır. Eğer bu testlerde anormal sonuçlar çıkarsa, daha ileri tetkiklerle durum netleştirilebilir.

İleri Tetkikler ve Genetik Testler

Rutin testlerde bir problem tespit edilirse ya da annenin risk faktörleri varsa, daha ileri tetkiklere başvurulur. Amniyosentez, koriyonik villus örneklemesi veya fetal DNA testi gibi genetik testler, bebeğin sağlığı ve gelişimi hakkında daha detaylı bilgi verir. Ayrıca, annenin kan değerleri, böbrek fonksiyonları ve diğer organların durumu da detaylı olarak incelenir.

Gebelik Sürecinde Gelişen Komplikasyonlar

Gebelik sırasında gelişebilecek komplikasyonlar, riskli gebelik tanısını tetikleyebilir. Örneğin, preeklampsi (gebelik zehirlenmesi), erken doğum riski, plasenta previa (plasentanın rahim ağzını kapatması) gibi durumlar ortaya çıktığında, doktor riskli gebelik teşhisi koyarak süreci daha yakından takip eder.

Doktor Takibi ve İzlem

Riskli gebelik tanısı, çoğunlukla gebelik sürecinde yapılan sıkı takiplerle netleşir. Anne adayının tansiyonunun, kan şekerinin düzenli olarak izlenmesi, ultrason kontrollerinin sıklaştırılması ve gerektiğinde hastaneye yatış gibi önlemler alınır.

Riskli Gebelik Önlenebilir mi?

Riskli gebelik, tamamen önlenebilir olmasa da, bazı risk faktörlerinin azaltılması ve gebelik sürecinin dikkatli bir şekilde izlenmesiyle, birçok komplikasyonun önüne geçilebilir. Anne adayının sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemesi ve doktor kontrollerine düzenli olarak gitmesi, riskli gebeliklerin oluşma ihtimalini düşürebilir. Ancak, bazı riskli gebelikler genetik faktörler ya da kontrol edilemeyen sağlık sorunları nedeniyle kaçınılmaz olabilir. Gebelik planlayan kadınlar, hamilelik öncesinde kapsamlı bir sağlık kontrolünden geçmelidir. Bu sayede, var olan sağlık sorunları (örneğin, diyabet, hipertansiyon, tiroid hastalıkları) tespit edilerek, gebelik süresince bu durumların kontrol altında tutulması sağlanabilir. Ayrıca, anne adayının ideal kilosuna ulaşması, beslenme düzenini iyileştirmesi ve sigara ile alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durması da risk faktörlerini azaltır. Gebelik süresince düzenli doktor kontrollerine gitmek, riskli gebeliklerin erken teşhisi ve yönetimi açısından çok önemlidir. Düzenli ultrasonlar, kan tahlilleri ve diğer tetkiklerle anne ve bebeğin sağlığı yakından izlenir. Riskli bir durum ortaya çıktığında, erken müdahale ile gebeliğin güvenli bir şekilde devam etmesi sağlanabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı, gebelik risklerini önemli ölçüde azaltabilir. Dengeli beslenme, yeterli vitamin ve mineral alımı (özellikle folik asit), düzenli egzersiz ve stresten kaçınma, gebelik sürecinde anne ve bebek sağlığını destekler. Aynı zamanda, sigara, alkol ve uyuşturucu gibi zararlı maddelerden kaçınılması, komplikasyon riskini önemli ölçüde düşürür. Kronik hastalıkları olan kadınlar, gebelik sürecinde bu hastalıkların yönetimini doktorlarıyla birlikte dikkatli bir şekilde yapmalıdır. Örneğin, diyabeti olan bir anne adayının kan şekerini kontrol altında tutması, hipertansiyon sorunu yaşayanların ise tansiyonlarını düzenli olarak izlemeleri çok önemlidir. Bu tip hastalıklar, kontrol altına alınmadığında riskli gebeliklere yol açabilir. Anne adayının yaşı, riskli gebelik olasılığını etkileyen önemli bir faktördür. 35 yaş üzeri gebeliklerde risk artar. Bu nedenle, mümkünse daha genç yaşlarda gebelik planlanması tavsiye edilir. Aynı şekilde, doğumlar arasındaki süreye dikkat edilmesi de önemlidir. Doğumlar arasında yeterli süre bırakılması, annenin bedensel iyileşmesine olanak tanır ve sonraki gebeliklerde riskleri azaltır. Bazı enfeksiyonlar gebelik sırasında ciddi riskler oluşturabilir. Bu nedenle, gebelik öncesinde gerekli aşıların tamamlanması (örneğin kızamıkçık ve suçiçeği aşıları) ve enfeksiyonlardan korunmak için hijyen kurallarına dikkat edilmesi gereklidir. Gebelik sırasında bağışıklık sistemi zayıflayabileceği için, anne adayının kendini enfeksiyonlara karşı koruması önemlidir. Gebelik döneminde aşırı stres, hem annenin sağlığını olumsuz etkiler hem de riskli gebelik olasılığını artırabilir. Yoga, meditasyon, hafif egzersizler ve gevşeme teknikleri gibi yöntemlerle stresin azaltılması, gebelik sürecini daha rahat geçirmeye yardımcı olabilir.

Riskli Gebelik Hakkında Merak Edilen Sorular

1. Riskli gebelik nedir?

Riskli gebelik, anne adayının veya bebeğin sağlığını etkileyebilecek belirli durumların bulunduğu gebeliklere verilen isimdir. Anne adayının yaşadığı sağlık sorunları, önceki gebelik deneyimleri, genetik faktörler veya gebelik sürecinde gelişen komplikasyonlar riskli gebelik olarak değerlendirilebilir.

2. Kimler riskli gebelik kategorisine girer?

Riskli gebelik grubuna genellikle 35 yaş üstü ya da 18 yaş altındaki anne adayları, diyabet, hipertansiyon gibi kronik rahatsızlıkları olanlar, çoğul gebelik yaşayanlar, geçmişte düşük, ölü doğum ya da erken doğum gibi sorunlar yaşayanlar girebilir.

3. Riskli gebelik belirtileri nelerdir?

Riskli gebelik belirtileri her zaman bariz olmayabilir, ancak aşırı kilo alımı ya da kaybı, sürekli yüksek tansiyon, yoğun baş ağrısı, şiddetli karın ağrısı, düzensiz kanama, bebek hareketlerinin aniden azalması gibi belirtiler görülebilir. Bu durumlar hemen doktorla paylaşılmalıdır.

4. Riskli gebelikte ne sıklıkla doktora gitmek gerekir?

Riskli gebeliklerde doktor kontrolleri daha sık yapılır. Genellikle her 2-4 haftada bir düzenli kontrol gereklidir. Ancak, spesifik durumlara göre doktor kontrolleri haftalık veya daha sık olabilir. Düzenli takip, olası komplikasyonların erken teşhis edilmesi için önemlidir.

5. Riskli gebelik ultrason ve testleri nasıl yapılır?

Riskli gebeliklerde standart ultrason ve testlere ek olarak, fetal büyüme ve gelişim ultrasonları, amniyosentez, kan testleri, plasenta kontrolü, şeker yükleme testi gibi ek tetkikler yapılabilir. Bu testler, hem annenin hem de bebeğin sağlığını yakından izlemek için gereklidir.

6. Riskli gebelikte doğum nasıl gerçekleştirilir?

Riskli gebeliklerde doğum şekli, annenin ve bebeğin durumuna göre belirlenir. Sezaryen doğum, anne veya bebek için daha güvenli bir seçenek olabilir. Ancak bazı durumlarda normal doğum da mümkün olabilir. Bu karar doktor tarafından doğum zamanı geldiğinde yapılır.

7. Riskli gebelik önlenebilir mi?

Riskli gebelik tamamen önlenemese de, bazı risk faktörleri kontrol altına alınabilir. Sağlıklı yaşam tarzı benimsemek, düzenli doktor kontrolü, dengeli beslenme, kronik hastalıkların yönetimi ve sigara, alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak, risklerin azalmasına yardımcı olabilir.

8. Riskli gebeliklerde normal doğum mümkün mü?

Evet, bazı riskli gebeliklerde normal doğum mümkün olabilir. Bu durum, riskin türüne, annenin ve bebeğin durumuna bağlıdır. Doktorlar, anne ve bebek için en güvenli doğum yöntemini belirlemek için gebelik boyunca sağlık durumunu yakından takip eder.

9. Çoğul gebelikler neden riskli sayılır?

Çoğul gebelikler (ikiz, üçüz vb.) daha yüksek komplikasyon riski taşır. Bu gebeliklerde erken doğum, düşük doğum ağırlığı, plasenta sorunları, gebelik şekeri ve preeklampsi gibi komplikasyonlar daha sık görülür. Bu nedenle çoğul gebelikler yakından izlenir.

10. Riskli gebelik yaşayan kadınlar sonraki gebeliklerinde de risk altında mıdır?

Eğer bir kadın önceki gebeliklerinde ciddi komplikasyonlar yaşamışsa, sonraki gebeliklerinde de risk altında olabilir. Ancak bu durum, her zaman aynı sonuçları doğurmaz. İyi bir tıbbi takip ve tedavi planı ile sonraki gebelikler sağlıklı bir şekilde yönetilebilir.

 

Bu gönderiyi Instagram'da gör

Aktıp Hospital (@aktiphospital)'in paylaştığı bir gönderi

Online Randevu Oluştur